Krótko i na temat

Rok 2020 był wyjątkowo dziwny dla wszystkich, włączając w to samorządy terytorialne. Wszystko, oczywiście, przez straszliwą pandemię straszliwego koronawirusa, która zburzyła rutynę codziennych zachowań zarówno mieszkańców, jak i urzędów. Medialna pandemia miała jednak też bezpośredni wpływ na niektóre wydatki samorządów, rodem z pogranicza kabaretu, typu słynne dezynfekcje ulic.

W połowie czerwca Pismo Samorządu Terytorialnego „Wspólnota” opublikowało niezmiernie interesujący ranking dotyczący zmiany dochodów własnych samorządów wszelkiego szczebla w 2020 roku w porównaniu do roku 2019. Wydawać by się mogło, że straszliwa pandemia śmiercionośnego wirusa + zmiany w  polityce podatkowej spowodowały ogromny spadek tych dochodów, ale tu czeka nas niespodzianka. W skali całego sektora samorządowego dochody własne spadły w roku 2020 w  porównaniu z  poprzednim o nieco ponad 2%. To naprawdę bardzo niewielki spadek i przede wszystkim znacznie mniejszy niż prognozowany przez wielu „ekspertów” oczekujących i straszących apokaliptycznymi rozmiarami skutków finansowych zamykania gospodarki oraz zmianami w polityce podatkowej. Oczywistym jest, że ci – pożal się Boże! – „eksperci” dalej będą ekspertami. Warto może też dodać, że w istotny sposób wzrosły dochody całkowite samorządów (np. w gminach o ponad 6%), co było spowodowane podwyższeniem wszelkiego rodzaju dotacji celowych przekazywanych samorządom z budżetu państwa. Ma to, jak twierdzą kolejni „eksperci” negatywny wpływ, gdyż zmniejsza niezależność w prowadzeniu polityki przez poszczególne samorządy ale, gdyby gminy funkcjonowały tylko dzięki środkom stanowiącym ich dochody własne, to po I kwartale znakomita większość z nich musiałaby ogłosić niewypłacalność. W poniższej tabelce prezentujemy, jak zmieniła się wysokość dochodów własnych w gminach powiatu jasielskiego; podajemy też ich pozycję w rankingu gmin wiejskich w których zostało uwzględnione 1533 gmin. Jest to jeden z nielicznych rankingów, gdzie niższa pozycja jest powodem do zadowolenia dla władz gminy.

I wszystko można podsumować tak: medialna pandemia wcześniej czy później zostanie odwołana, ale wzrost dochodów własnych może i powinien być zjawiskiem trwałym. A im większy udział dochodów własnych w budżecie gminy, tym większa możliwość swobodniejszego ich dysponowania.