Społeczność

Czy 2082 miejsce na 2477 gmin w Polsce w rankingu „Gmina dobra do życia” to wynik zadowalający dla władz Gminy? Bo takie właśnie miejsce zajęła gmina Nowy Żmigród w rankingu Serwisu Samorządowego Polskiej Agencji Prasowej. Możemy, oczywiście, skrytykować wyniki, ale warto wiedzieć, że ocena końcowa stanowi sumę aż 48 wskaźników cząstkowych na część których nie mamy żadnego wpływu, jak np. na liczbę godzin nasłonecznienia czy długość okresu wegetacji. Ale są też wskaźniki na które władze Gminy wpływ mają. Bo np. na wskaźnik udziału ludności w dostępie do wodociągów czy kanalizacji albo dostępności do przedszkoli czy żłobków to władze Gminy wpływ jednak mają.

Pojęcie jakości życia ma oczywiście charakter subiektywny i każdy z nas je trochę inaczej rozumie. W kontekście miejsca zamieszkania jakość życia może zdefiniować jako odpowiedź na pytanie, w jakim stopniu zaspokaja ono nasze potrzeby. Hierarchia tych potrzeb dla każdego będzie nieco inna, ale jest pewien podstawowy katalog, który jest w miarę zbliżony dla wszystkich – praca, dostępność do różnego rodzaju usług, możliwość wychowania i edukacji dzieci, oferta spędzania czasu wolnego rozumiana jako dostęp do rekreacji i kultury, skomunikowanie z lokalnymi centrami. Wypadkową tych wszystkich czynników możemy potraktować jako miarę jakości życia. Z punktu widzenia polityki samorządu są (teoretycznie) dwa powody, by dbać o jakość życia mieszkańców. Po pierwsze wysoka jakość życia mieszkańców przekłada się wprost na poparcie dla lokalnych władz i ich wynik wyborczy. Po drugie wpływa na decyzje w kwestii wyboru miejsca zamieszkania, a to ma bezpośredni wpływ na finanse samorządu. Tam, gdzie jakość życia będzie niska, mieszkańców będzie ubywało, a razem z nimi będą odpływała płacone przez nich podatki. Oczywiście, to, że jakaś miejscowość się wyludnia nie oznacza, że jest to wina samorządu, który nie dba o jakość życia mieszkańców, gdyż są trzy czynniki, które wpływają na sukces: 1. położenie; 2. położenie; 3. położenie. A trudno oczekiwać, że wójt zapakuje całą gminę na TIR-a i przewiezie gdzieś bliżej jakiejś metropolii. Władze samorządowe mają jednak, mimo wszystko, duży wpływ na otaczającą rzeczywistość, nawet, jeśli nie są w stanie zmienić położenia geograficznego. Żadna gmina, Nowy Żmigród też, nie jest skazana na wegetację a jej rozwój zależy – mówiąc wprost – od ludzi, którzy nią zarządzają. Weźmy najprostszy przykład: żłobek. Nie mamy i w najbliższej perspektywie mieć nie będziemy. Czy dla młodych ludzi, którzy „szukają swojego miejsca na ziemi” z perspektywą posiadania dzieci jest to zachęta do osiedlenia się tutaj? Śmiem wątpić. Następne przykłady: nie mamy dostępu do szerokopasmowego Internetu; znakomita większość Gminy nie ma dostępu do wodociągu, ponad połowa nie ma dostępu do kanalizacji; mamy miejsca, do których nie jesteśmy w stanie w cywilizowany sposób dojechać. Czy to są te czynniki, które spowodują, że ludzie z zewnątrz będą chcieli się tu osiedlać?

Mamy piękne krajobrazy, ale nie mamy pomysłu na ich wykorzystanie. Bo przecież nie oszukujmy się i nie wmawiajmy sobie nawzajem, że jedna sesja na której sporo mówiono o turystyce coś w praktyce zmieniła? Czasami odnoszę wrażenie, że władze naszej Gminy nie mają żadnego pomysłu czy raczej priorytetów i tak odbijają się od ściany do ściany. Ktoś powie: mamy Strategię Rozwoju Gminy! Owszem mamy, a nawet tworzymy nową, bo po realizacji tej na lata 2014-2020 znaleźliśmy się na 2082 miejscu w kraju… Z całym szacunkiem, ale trudno byłoby to uznać za sukces. Być może, albo strategii nie uwzględniała poprawy jakości życia mieszkańców, inne gminy rozwijały się szybciej albo tej strategii zwyczajnie nie zrealizowaliśmy. Można wymienić jeszcze wiele rzeczy i wiele mankamentów ale właściwie po co? I tak przecież zapadnie cisza, bo chwalimy się tylko tym, co nas stawia w korzystnym świetle. Ale, zamiast słów lepiej przedstawmy wyniki rankingu dla gmin powiatu jasielskiego:

Ale, gdyby ktoś naprawdę chciał coś zmienić, to może jednak warto byłoby się wybrać np. do jednej z sąsiednich gmin, by dowiedzieć się, jak sobie tam radzą i dlaczego wyprzedzają nas o kilkaset miejsc. Proponuję Chorkówkę, wprawdzie 1307 miejsce w rankingu, ale np. mają żłobek, utrzymują kilkanaście drużyn piłkarskich, wybudowali piękny kompleks sportowy. Dlaczego akurat proponuję Chorkówkę? W czasie wakacji wpadłem na pomysł, by sobie kupić basen przydomowy (koszt kilkaset złotych) i potrzebowałem do jego napełnienia jakichś 5000 l wody. Podzwoniłem, popytałem i okazało się, że jedyną okoliczną gminą, która swoim mieszkańcom dowozi wodę, gdy jej potrzebują, jest Chorkówką. Dowozi gratis, a mieszkańcy płacą tylko za wodę. W Nowym Zmigrodzie można sobie kupić wodę ale dowieźć do domu już trzeba ją samemu. Przypomniałem sobie, ile razy widziałem, jak mieszkańcy jeżdżą po wodę na rzekę. I wtedy właśnie sobie uświadomiłem, czym różni się gmina, która myśli o mieszkańcach od gminy, która, jakby to powiedzieć?, myśli mniej. Taka mała subtelna różnica. I dlatego w jednych miejscach ludzie będą się osiedlać, a w drugich będzie tylko słychać zachwycone samymi sobą władze. Wójt będzie chwalił radnych, radni będą chwaili wójta. I wszystko będzie piękne. I tylko od czasu do czasu, ktoś zada jakieś niewłaściwe pytanie.